باور به ظهور شخصی که جهان را پر از عدل و داد کرده و ریشه های ظلم و ستم را می چیند اختصاص به اسلام نداشته بلکه، شامل ادیان مختلف الهی و آسمانی می شود و در اسلام، مسیحیت، یهودیت و زرتشت و... به ظهور این شخص نوید داده شده است بنابراین می توان گفت تمامی ادیان به آمدن موعودی مصلح باور دارند که این موعود در اندیشه زرتشت «سوشیاتت»، در اندیشه مسیحیت «حضرت مسیح» و در اسلام «حضرت مهدی(عج)» است که قرآن و سنت به آمدن آن حضرت بشارت داده است.
ولادت
دوازدهمین پیشواى معصوم، حضرت حجت بن الحسن المهدى، امام زمان -عجل الله تعالى فرجه- در نیمه شعبان سال 255 هجرى در شهر «سامراء» دیده به جهان گشود او همنام پیامبر اسلام (م ح م د) و هم کنیه آن حضرت (ابوالقاسم) است ولى پیشوایان معصوم از ذکر نام اصلى او نهى فرمودهاند.
از جمله القاب آن حضرت، حجت، قائم، خلف صالح، صاحب الزمان، بقیة الله است و مشهورترین آنها «مهدى» مىباشد.
پدرش، پیشواى یازدهم حضرت امام حسن عسکرى -علیه السلام- و مادرش، بانوى گرامى «نرجس» است که بنام «ریحانه»، «سوسن» و «صقیل» نیز از او یاد شده است، میزان فضیلت و معنویت نرجس خاتون تا آن حد، والا بود که «حکیمه» خواهر امام هادى -علیه السلام- که خود از بانوان عالیقدر خاندان امامتبود، او را سرآمد و سرور خاندان خویش و خود را خدمتگزار او مىنامید.
حضرت مهدى دو دوره غیبت داشت: یکى کوتاه مدت (غیبت صغرى) و دیگرى دراز مدت (غیبت کبرى). اولى، از هنگام تولد تا پایان دوران نیابت خاصه ادامه داشته و دومى، با پایان دوره نخست آغاز شد و تا هنگام ظهور و قیام آن حضرت طول خواهد کشید
علل سیاسى-اجتماعى غیبت
شکى نیست که رهبرى پیشوایان الهى به منظور هدایت مردم به سر منزل کمال مطلوب است و این امر در صورتى میسر است که آنها آمادگى بهره بردارى از این هدایت الهى را داشته باشند. اگر چنین زمینه مساعدى در مردم وجود نداشته باشد، حضور پیشوایان آسمانى در بین مردم ثمرى نخواهد داشت.
فشارهایی که بویژه از زمان امام جواد -علیه السلام- به بعد بر امامان وارد شد، و محدودیت هاى فوق العادهاى برقرار گردید- به طورى که فعالیت هاى امام یازدهم و دوازدهم را به حداقل رسانید- نشان داد که زمینه مساعد جهتبهرهمندى از هدایت ها و راهبری هاى امامان در جامعه (در حد نصاب لازم) وجود ندارد. از اینرو حکمت الهى اقتضا کرد که پیشواى دوازدهم، غیبت اختیار کند تا موقعى که آمادگى لازم در جامعه به وجود آید.
در روایات شیعه، در زمینه علل و اسباب غیبت، روى سه موضوع تکیه شده است:
الف-آزمایش مردم
یکى از سنت هاى ثابت الهى، آزمایش بندگان و انتخاب صالحان و گزینش پاکان است. صحنه زندگى همواره صحنه آزمایش است تا بندگان از این راه در پرتو ایمان و صبر و تسلیم خویش در پیروى از اوامر خداوند تربیتیافته و به کمال برسند و استعدادهاى نهفته آنان شکوفا گردد.
در اثر غیبتحضرت مهدى، مردم آزمایش مىشوند: گروهى که ایمان استوارى ندارند، باطنشان ظاهر مىشود و دستخوش شک و تردید مىگردند و کسانى که ایمان در اعماق قلبشان ریشه دوانده است، به سبب انتظار ظهور آن حضرت و ایستادگى در برابر شدائد، پختهتر و شایستهتر مىگردند و به درجات بلندى از اجر و پاداش الهى نائل مىگردند.
امام موسى بن جعفر -علیه السلام- فرمود: هنگامى که پنجمین فرزندم غایب شد، مواظب دین خود باشید، مبادا کسى شما را از دین خارج کند. او ناگزیر غیبتى خواهد داشت، به طورى که گروهى از مؤمنان از عقیده خویش بر مىگردند. خداوند به وسیله غیبت، بندگان خویش را آزمایشمىکند.
از سخنان پیشوایان اسلام بر مىآید که آزمایش به وسیله غیبتحضرت مهدى، از سختترین آزمایش هاى الهى است و این سختى از دو جهت است:
1- از جهت اصل غیبت، که چون بسیار طولانى مىشود بسیارى از مردم دستخوش شک و تردید مىگردند. برخى در اصل تولد و برخى دیگر در دوام عمر آن حضرت شک مىکنند و جز افراد آزموده و مخلص و داراى شناخت عمیق، کسى بر ایمان و عقیده به امامت آن حضرت باقى نمىماند. پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله و سلم ضمن حدیث مفصلى مىفرماید: مهدى از دیده شیعیان و پیروانش غایب مىشود و جز کسانى که خداوند دل هاى آنان را جهت ایمان، شایسته قرار داده، در اعتقاد به امامت او استوار نمىمانند
2- از نظر سختی ها و فشارها و پیشامدهاى ناگوار که در دوران غیبت رخ مىدهد و مردم را دگرگون مىسازد، به طورى که حفظ ایمان و استقامت در دین، کارى سخت دشوار مىگردد و ایمان مردم در معرض مخاطرات شدید قرار مىگیرد.
ب- حفظ جان امام
خداوند، به وسیله غیبت، امام دوازدهم را از قتل حفظ کرده است؛ زیرا اگر آن حضرت از همان آغاز زندگى در میان مردم ظاهر مىشد، او رامىکشتند. بر این اساس اگر پیش از موعد مناسب نیز ظاهر شود، باز جان او به خطر مىافتد و به انجام ماموریت الهى و اهداف بلند اصلاحى خود موفق نمىگردد.
«زراره»، یکى از یاران امام صادق -علیه السلام- مىگوید: امام صادق -علیه السلام- فرمود: امام منتظر، پیش از قیام خویش مدتى از چشم ها غایب خواهد شد.
عرض کردم: چرا؟
فرمود: بر جان خویش بیمناک خواهد بود.
ج- آزادى از یوغ بیعت با طاغوت هاى زمان
پیشواى دوازدهم، هیچ رژیمى را، حتى از روى تقیه، به رسمیت نشناخته و نمىشناسد. او مامور به تقیه از هیچ حاکم و سلطانى نیست و تحت حکومت و سلطنت هیچ ستمگرى در نیامده و در نخواهد آمد؛ چرا که مطابق وظیفه خود عمل مىکند و دین خدا را به طور کامل و بى هیچ پرده پوشى و بیم و ملاحظهاى اجرا مىکند. بنابراین جاى هیچ عهد و میثاق و بیعت با کسى و مراعات و ملاحظه نسبتبه دیگران باقى نمىماند.
«حسن بن فضال» مىگوید: امام هشتم فرمود: گویى شیعیانم را مىبینم که هنگام مرگ سومین فرزندم (امام حسن عسکرى)د ر جستجوى امام خود، همه جا را مىگردند اما او را نمىیابند.
عرض کردم: چرا غایب مىشود؟
فرمود: براى اینکه وقتى با شمشیر قیام مىکند، بیعت کسى در گردن وى نباشد.
حضرت مهدی(عج) در روایات شیعه
پیامبر ـ صلّى اللّه علیه وآله
قال رسول اللّه صلّى اللّه علیه وآله: المهدی علیه السلام ـ من ولدی اسمه اسمی وکنیته کنیتی أشبه النّاس بی خلقاً وخلقاً تکون له غیبة وحیرة تضل فیه الأُمم ثمّ یقبل کاالشهاب الثاقب فیملأها عدلاً وقسطاً کما ملئت ظلماً و جورا.
رسول خدا فرمودند: مهدى ـ علیه السلام ـ از فرزندان من است اسمش اسم من است و کنیه اش کنیه من، از نظر اخلاق و خلقت از همه مردم به من شبیه تر است. براى او غیبت و حیرتى است که امت هایى در آن دوران گمراه مى شوند سپس ظاهر مى شود همچون شهابى که روشنایی مى دهد و به سرعت حرکت مى کند و زمین را از عدل و قسط پر مى کند بعد از آن که از ظلم و جور پر شده باشد.
و عن أبی عبد اللّه علیه السلام قال: قال رسول اللّه صلّى اللّه علیه وآله: طوبى لمن أدرک أهل بیتی وهو مقتد به قبل قیامه یأتمّ به وبأئمة الهدى من قبله ویبرئ الی اللّه من عدوّهم أُولئک رفقایی وأکرم أُمّتی علیّ
پیامبر اکرم ـ صلّى اللّه علیه وآله ـ فرمود: خوشا بحال کسى که قائم اهل بیت مرا درک کند و به او اقتدا کند قبل از قیامش، پیرو او و تابع ائمه هدایت قبل از او باشد و از دشمنان ایشان به سوى خدا پناه آورد ایشان رفیقان من هستند و گرامیترین افراد امت نزد من مى باشند.
حضرت امیر مؤمنان على (ع)
حضرت على بن ابى طالب (ع) ضمن خطبه اى در ستایش پیامبر ـ صلّى اللّه علیه وآله ـ فرمودند:
فنحن انوار السموات والأرض وسفن النجاة وفینا مکنون العلم وإلینا مصیر الأُمور وبمهدّینا تقطع الحجج فهو خاتم الأئمة ومنقذ الأُمّة ومنتهى النور وغامض السرّ، فلیهنأ من استمسک بعروتنا وحشر على محبّتنا
ما، نورهای آسمان و زمین و کشتی هاى نجات هستیم. دانش، در ما نهان است و ما گنجینه آنیم و سرانجام کارها بسوى ماست و مهدى ما، آخرین حجت است. او آخرین امام معصوم، نجات بخش امت ها، آخرین نور رسالت و امامت و معماى پیچیده آفرینش است. گوارا باد آنان را که به رشته محبّت و ولایت ما چنگ زده و با محبّت ما محشورند.
امام جواد (ع) به نقل از امیرالمومنین (ع) فرمود: للقائم مناغیبة أمدها طویل کأنّی بالشیعة یجولون جولان النعم فی غیبته. یطلبون المرعى فلا یجدونه ألا فمن ثبت منهم على دینه ولم یقس قلبه لطول أمد إمامه فهو معی فیدرجتی یوم القیامة
براى قائم ما غیبتى بسیار طولانى است و من شیعیان را مى نگرم که در غیبت او بسان گله بدون شبان سرگردان دنبال چراگاهند و نمى یابند. آگاه باشید که هر کس از اینان بر دین خویش استوار باشد و بخاطر غیبت طولانى آن حضرت قلبش سخت نگردد چنین کسى با من است و در قیامت در درجه من.
امام حسن مجتبى (ع)
امام مجبتى ـ علیه السلام ـ فرمودند:
مردم!آیا نمى دانستید که هر کدام از ما خاندان وحى و رسالت مجبور به بیعت با حکمران طغیانگرزمان خود مى شویم مگر قائم ـ ارواحنا فداه ـ که حضرت عیسى بن مریم روح اللّه به او اقتدا مى کند و نماز مى خواند.
چرا که خداوند ولادت او را مخفى و شخص او رانهان مى دارد تا هنگامى که به دستور او ظهور کند بیعت قدرتمدارى را به گردن نداشته باشد او نهمین امام معصوم از نسل برادرم حسین ـ علیه السلام ـ است و فرزند بهترین کنیزان. خداوند در غیبت او عمر او را طولانى مى کند و سپس به قدرت خویش او را در چهره جوانى کمتر از چهل سال ظاهر مى سازد تا همگان بدانند که خداوند بر هر کاری تواناست.
امام حسین (ع)
حضرت سیدالشهداء ـ علیه السلام ـ فرمود: اگر از عمر این جهان تنها یک روز باقى مانده باشد خداوند آن روز را طولانى مى سازد تا مردى از فرزندان من ظهور کند و جهان را همانگونه که از ظلم و جور لبریز گشته است از عدالت پر سازد.
نیز از آن حضرت نقل شده که فرمودند: اگر مهدى ـ علیه السلام ـ قیام کند مردم او را انکار مى کنند و نمى شناسند؛ زیرا آن حضرت در اوج جوانى ظهور مى کند و حال آنکه آنها مى پندارند که او پیر و کهنسال است.
روایات اهل سنت پیرامون مهدی موعود(عج)
صاحبان صحاح (اهل سنت) در مورد حضرت مهدى ( ع ) روایاتى از رسول اکرم(ص) نقل کردهاند:
اگر از عمر دنیا بیش از یک روز نمانده باشد خداوند آن روز را طولانى مىکند تا آنکه مردى از اهل بیتم مبعوث شود که اسم او اسم من است. او زمین را از قسط و عدل پر مىکند همانگونه که از ظلم و جور پر شده است.
سنن ترمذى ، ج4 ص 438 - کتاب الفتن ، باب 52 ما جاء فى المهدى ، ح 2231.
سنن ابىداود ، ج4 ص106 - کتاب المهدى ، ح 4282 و 4283.
دنیا به پایان نمىرسد تا آنکه مردى از اهل بیتم بر عرب حکومت کند که اسم او اسم من است. سنن ترمذى، الفتن، ح 2230.
اگر از عمر روزگار فقط یک روز مانده باشد خداوند مردى از اهل بیتم را مبعوث مىکند که زمین را پر از عدل کند همانگونه که پر از ستم شده است. سنن ابىداود ، کتاب المهدى.
«المهدىّ منّا أهل البیت». مهدى از ما اهل بیت است.
سنن ابنماجه ، ج2 ص1367 - کتاب الفتن ، باب خروج المهدى (34) ح 4085)
پیامبر اکرم ( ص ) فرموده است: «ما اهل بیتى هستیم که خداوند براى ما آخرت را بر دنیا برگزیده است و همانا اهل بیت من بعد از من سختی ها دیده و از وطن رانده مىشوند. تا آنکه قومى از ناحیه مشرق پیدا مىشوند که با آنها پرچم هاى سیاه است و طلب خیر (و حقّ) مىکنند و به آنها داده نمىشود. آنان مىجنگند و آنچه را که خواستند به آنها مىدهند و نمىپذیرند تا آنکه آن (حکومت) را به مردى از اهل بیتم (یعنى حضرت مهدى ( ع )) مىدهند و او آن را پر از قسط و عدل مىکند همانگونه که دیگران آن را پر از ظلم و جور کردند. پس هر که آن زمان را درک کرد به طرف آنها برود ولو چهار دست و پا بر روى برف و یخ.»
المهدى من عترتى من ولد فاطمه. مهدى از عترتم و از فرزندان فاطمه است .
سنن ابىداود ، کتاب المهدى، ح 4284 .
مهدویت در مسیحیت
مسیحیان، موعود را مسیح (ع) می دانند.
«.. همچنانکه برق از مشرق ساطع شده تا به مغرب ظاهر می شود، ظهور پسر انسان نیز چنین خواهد شد … آنگاه علامت پسر انسان در آسمان پدید گردد، و در آن وقت جمیع طوایف زمین سینهزنی کنند و پسر انسان را ببینند که بر ابرهای آسمان، با قوت و جلال می آید … آسمان و زمین زایل خواهد شد، اما سخن من هرگز زایل نخواهد شد، اما از آن روز و ساعت هیچکس اطلاع ندارد و حتی ملائکه آسمان، جز پدر من و بس … لهذا شما نیز حاضر باشید زیرا در ساعتی که گمان نبرید پسر انسان می آید»
«… اما چون پسر انسان در جلال خود با جمیع ملائکه مقدس خود آید، آنگاه بر کرسی جلال خود خواهد نشست، و جمیع امت ها در حضور او جمع شوند و آنها را از همدیگر جدا می کنند به قسمتی که شبان، میش ها را از بزها جدا می کند»
«… آنگاه پسر انسان را ببینید که با قوت و جلال عظیم بر ابرها می آید، در آن وقت فرشتگان خود را از جهات اربعه از انتهای زمین تا به اقصای فلک فراهم خواهد آورد … ولی از آن روز و ساعت غیر از پدر هیچکس اطلاع ندارد، نه فرشتگان در آسمان و نه پسر هم، پس بر حذر و بیدار شده دعا کنید، زیرا نمی دانید که آن وقت کی می شود»
« … کمرهای خود را بسته، چراغ های خود را افروخته بدارید و شما مانند کسانی باشید که انتظار آقای خود را می کشند، که چه وقت از عروسی مراجعت کند، تا هر وقت آید و در را بکوبد بیدرنگ برای او باز کنند. خوشا بحال آن غلامان که آقای ایشان چون آید ایشان را بیدار یابد … پس شما نیز مستعد باشید زیرا در ساعتی که گمان نمی برید پسر انسان می آید»
کلمه «پسر انسان» مطابق نوشته مستر هاکس آمریکایی در کتابش «قاموس مقدس» 80بار در انجیل و ملحقات آن (عهد جدید) تکرار شده که فقط 30 مورد آن با حضرت عیسی قابل تطبیق می باشد و 50 مورد دیگر از نجات دهنده ای سخن می گوید که در آخرالزمان ظهور خواهد کرد، عیسی نیز با او خواهد آمد و او را جلال خواهد داد و از ساعت و روز ظهور او جز خدا کسی اطلاع ندارد و او کسی جز حضرت مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ نمی باشد.
مهدویت در یهود
یهودیان معتقدند که در آخر الزمان منجی و رهاننده ای به نام «ماشیح» ظهور خواهد کرد که او را از نسل حضرت داوود ـ (ع) می شمارند. لازم به تذکر است که موعود مسلمانان، حضرت مهدی ـ علیهالسلام ـ نیز از طرف مادرشان به حضرت داوود ـ (ع) می رسند! در زبور حضرت داوود (ع) که تحت عنوان «مزامیر» در کتاب عهد عتیق آمده است، نویدهایی در مورد ظهور حضرت مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ داده شده است. تا جایی که می توان گفت، در هر بخش زبور اشاره ای به ظهور آن حضرت و نویدی از پیروزی صالحان بر شریران، و تشکیل حکومت واحد جهانی و تبدیل ادیان و مذاهب مختلف به یک دین محکم و آیین مستقیم موجود است.
جالب توجه اینکه مطالبی که قرآن کریم پیرامون ظهور حضرت مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ از زبور نقل کرده، در زبور فعلی عیناً موجود است، و از تحریف مصون مانده است. قرآن کریم چنین می فرماید: و لقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر ان الارض یرثها عبادی الصالحون. همانا بعد از ذکر در زبور نوشتیم: زمین به صالحان به ارث خواهد رسید. طبق روایات متواتر اسلامی، این آیه مربوط به ظهور حضرت مهدی ـ علیهالسلام ـ می باشد.
«... زیرا شریران منقطع خواهند شد، و اما منتظران خداوند، وارث زمین خواهند شد. هان بعد از اندک زمانی شریر نخواهد بود، در مکانش تأمل خواهی کرد و نخواهد بود. و اما حلیمان وارث زمین خواهند شد … زیرا که بازوان شریر شکسته خواهد شد و اما صالحان را خداوند تأیید می کند.»
« … قوم ها را به انصاف داوری خواهد کرد. آسمان شادی کند و زمین مسرور گردد … صحرا و هرچه در آن است به وجد آید. آنگاه تمام درختان جنگل ترنم خواهند نمود، به حضور خداوند، زیرا که می آید. زیرا که برای داوری جهان می آید.»
در تورات در سفر پیدایش چنین می خوانیم: «نام تو ابراهیم خواهد بود … اما در خصوص اسماعیل تو را اجابت فرمودم، اینک او را برکت داده بارور گردانم، و او را بسیار کثیر گردانم، دوازده رئیس از وی پدید آیند و امتی عظیم از وی بوجود آورم … از ابراهیم امتی بزرگ و زورآور پدید خواهد آمد و جمع امتهای جهان از او برکت خواهند یافت. »
لازم به یادآوری است که از نسل حضرت اسماعیل ـ علی نبینا و آله و علیه السلام ـ تنها یک پیامبر یعنی وجود مقدس پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ به رسالت برگزیده شدند. به علاوه تمامی جانشینان آن حضرت نیز از نسل حضرت اسماعیل ـ علی نبینا و آله و علیه السلام ـ می باشند.
«نهالی از تنه یسی بیرون آمده، شاخه ای از ریشه هایش قد خواهد کشید و روح خدا بر او قرار خواهد گرفت … مسکینان را به عدالت داوری خواهد کرد و به جهت مظلومان، زمین را به راستی حکم خواهد نمود … گرگ با بره سکونت خواهد داشت و پلنگ با بزغاله خواهد خوابید و گوساله و شیر پرواری با هم و طفل کوچک آنها را خواهد راند … و در تمامی کوه مقدس من، ضرر و فسادی نخواهند کرد. زیرا که جهان از معرفت خداوند پر خواهد بود مثل آبهایی که دریا را می پوشاند »
یسی (در بعضی نسخ یشی آمده است) به معنی قوی نام پدر حضرت داوود ـ علی نبینا و آله و علیه السلام ـ است و چنانکه ذکر شد حضرت مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ از طرف مادر به او می رسند.
اگرچه تأخیر نماید، برایش منتظر باش، زیرا که البته خواهد آمد و درنگ نخواهد کرد … بلکه جمیع امت ها را در نزد خودجمع می کند و تمامی قوم ها را برای خویشتن فراهم می آورد.
… و در ایام آخر واقع خواهد شد … جمیع امت ها به سوی او روان خواهند شد … او امت ها را داوری خواهد نمود … امتی بر امتی شمشیر نخواهد کشید و بار دیگر جنگ را نخواهند افروخت.
شهادت موعود (عج)
از امام حسن مجتبی (ع) روایت شده است: به خدا سوگند، پیامبر خدا با ما پیمان بسته است که این امر [امامت] را دوازده تن امام از فرزندانعلی و فاطمه به دست خواهند گرفت و هیچ کدام از ما نیست، مگر این که مسموم یا کشته میشود.
امام صادق (ع) نیز در این باره میفرماید: به خدا قسم هیچیک از ما نیست، مگر این که کشته شده و به شهادت میرسد.
از امام رضا (ع) نیز مشابه همین تعبیر، روایت شده است.
پس از امام زمان (ع) و برقراری حکومت واحد جهانی به وسیله ایشان رجعت اتفاق خواهد افتاد.
رجعت به این معنا است که پس از ظهور امام زمان (ع) برخی از جمله برخی از ائمه زنده می شوند. در روایات شیعه به رجعت برخی از پیامبران؛ مانند حضرت عیسی و برخی از ائمه مانند امام حسین (ع) و برخی از اصحاب پیامبر اکرم (ص) و ائمه (ع)؛ مانندسلمان فارسی، مقداد، جابر بن عبد الله انصاری، مالک اشتر و مفضل تصریح شده است. اصل رجعت از عقاید شیعیان است که روایات زیادی درباره آن وارد شده است تا آن جا که برخی مانند علامه مجلسی قائل به تواتر این روایات شده اند.
وظایف ما در عصر غیبت
بر اساس آن چه که در منابع شیعى آمده است براى پیروان مذهب امامیه در عصر غیبت آن حضرت وظایفى نقل شده، که براى نمونه، برخى از این وظایف یادآورى مى شود.
کسب رضایت امام عصر (عج)
رسالت اصلى شیعیان در عصر غیبت آن است که تلاش کنند عملى را بر خلاف رضاى امام عصر (عج) انجام ندهند و پیوسته رفتار و سلوکى مورد تأیید و رضایت آن حضرت داشته باشند، زیرا خشنودى آن امام همام چیزى جز رضاى ذات اقدس الهى نیست و رضاى خداوند در عمل به فرمان ها و احکام نورانى اسلام است.
امام مهدى(عج) در این رابطه مى فرماید: «فَلیَعمَل لِکلِّ امرئ مِنْکُم ما یُقرَّبُ بهِ مِن مَحَبَّتِنا و لْیَجتَنِبْ عمَّا یُدنیه مِنْ کِراهَتِنا و سَخَطِنا»; هر یک از شما باید به آن چه که به وسیله آن به دوستى ما نزدیک مى شود عمل کند و از آن چه که موجب ناخشنودى و غضب ما مى شود پرهیز نماید.
شناخت امام زمان و معرفت به آن حضرت
وظیفه دیگر منتظران در عصر غیبت شناخت مقام والاى آن امام بزرگوار است. امام صادق(علیه السلام) در این باره مى فرماید: «به درستى بهترین و واجب ترین فرایض براى انسان، شناخت خداوند سبحان و اقرار به عبودیت اوست و پس از آن معرفت به نبوت پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) و بعد از آن شناختن صفت و نام امامى است که در حال سختى و راحتى به او اقتدا مى نماید.»
انتظار فرج
در روایتى از امام على(علیه السلام) پرسیده شد که برترین اعمال چیست؟ آن حضرت فرمود: انتظارُ الفرج. آن حضرت در جاى دیگر مى فرماید: و لا تَیْأسُوُا مِنْ رَوْح اللهِ فاِنَّ أحبَّ الأَعْمالِ اِلَى اللهِ عزّوجل إنتظارُ الفَرَجِ; در انتظار فرج باشید و از رحمت الهى مأیوس نشوید زیرا بهترین اعمال نزد خداوند انتظار فرج است.
امام صادق(ع) در این زمینه مى فرماید:مَن ماتَ مِنکُم على هذا الأمرِ مُنتظراً له کانَ کمَن کانَ فی فِسْطاطِ القائِمِ; فردى که منتظر ظهور امام دوازدهم باشد و در آن حال بمیرد همانند کسى است که در خیمه آن بزرگوار به سرمى برد.
دعا براى حفظ وجود مبارک امام عصر(عج) و تعجیل در فرج و ظهور آن حضرت
از دیگر وظایف منتظران آن حضرت دعا براى سلامتى ایشان است و از جمله ادعیه شریف در این رابطه همان دعاى معروف «اللهم کن لولیک الحجة بن الحسن...» است.
صدقه براى حفظ وجود مقدس امام زمان(عج)
گر چه حفظ وجود مبارک آن بزرگوار به اراده و مشیت الهى بستگى دارد ولى اسباب یاد شده نیز به اذن و مشیت خداوند حکیم در این امر مؤثر است و دعا کردن براى سلامتى آن حضرت ضامن برقرارى و استحکام پیوند معنوى انسان با حجت خداست و مایه سلامتى خود فرد و دفع ناگوارى ها و شداید خواهد بود.
استمداد و استغاثه در فتنه ها به آن حضرت
ائمه(علیهم السلام) نسبت به شیعیان عنایت خاصى دارند. امام على(ع) در این زمینه مى فرماید: هر گاه مرد یا زن مؤمنى بیمار و اندوهگین باشد ما نیز محزون مى شویم و هر گاه براى رفع حوایج خود دعا کند ما آمین مى گوییم و هر زمانى او ساکت باشد ما براى او دعا مى کنیم.
http://www.snn.ir/NewsContent.aspx?NewsID=133488