یک تحلیلگر حوزه رسانه با اشاره به اینکه روشنفکران در تاریخ ایران جایگاهی در بین مردم نداشتند، گفت: در سالهای اخیر قشری از روشنفکران ظهور کردند که دقیقاً حرفهای 200 سال پیش روشنفکران غربی را ترجمه کردند و حتی در تعابیر هم تغییری نداده اند.
به گزارش شبکه خبر دانشجو، دکتر وحید یامین پور، تحلیل گر حوزه ارتباطات و رسانه و مجری برنامه تلویزیونی برنامه «دیروز، امروز، فردا» عصر دیروز در بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی امیرکبیر به تشریح مسئله تقابل اسلام و غرب و نقش رسانه پرداخت.
وی با بیان اینکه حدوداً 150 سال است که دغدغه اصلی متفکرین پاسخ به نسبت میان اسلام و غرب و سنت و تجدد است، تاکید کرد: هنوز ما درگیر این مسئله هستیم که بالاخره ایرانی مسلمان بودن با متجدد بودن قابل جمع است یا خیر؟، تجددی که از آغاز به صورت ناقص و بیمار گونه وارد ایران شده است.
این تحلیلگر حوزه رسانه افزود: در سالهای اخیر قشری از روشنفکران ظهور کردند که دقیقاً حرفهای 200 سال پیش روشنفکران غربی را ترجمه کردند و در تعابیر تغییری ندادند.
یامین پور ادامه داد: به همین دلیل بیشتر مشتریان این حرفها در بین دانشجویان رشتههای فنی پیدا شد؛ زیرا دانشجویان رشتههای علوم انسانی این مسائل را در مقدمه درسهایشان می خوانند و از شنیدن دوباره آن هیجان زده نمی شوند.
وی در ادامه به تشریح اوضاع نسل اول روشنفکران در ایران پرداخت و خاطرنشان کرد: نسل اول روشنفکران اشراف زادهها و آقازادههای فرنگ رفته ای بودند که نماد جریان روشنفکری تحقیر شده بودند؛ جریان روشنفکری که باید نماد دموکراسی، آزادی و عدالت باشد و این افراد در مرحله اول همه شان جذب استبداد شدند.
این تحلیلگر حوزه رسانه خصوصیات جریان روشنفکری نسل اول را اشراف زادگی، تحقیر شدگی و مجذوب استبداد شدن دانست و تاکید کرد: به مجموعه جریان روشنفکری نسل اول می گویم غرب زده؛ چرا که تنها شاخصهشان نفی گذشتهشان می باشد.
یامین پور ادامه داد: عده ای از این جریان که ارکائیست (باستان گرا) بودند ایران قبل از اسلام را متمدن می دانستند و اسلام را مایه عقب ماندگی ایران معرفی می کردند، که کسانی مانند احمد کسروی و صادق هدایت از این دسته می باشند اما عده ای دیگر مانند آخوندزاده، میرزاملکم خان و میرزا آقاخان تهرانی، نافی خصوصیت هویتی ایران اسلامی بودند.
وی تصریح کرد: مدلی که این روشنفکران برای ترقی ارائه می دادند مدلی سطحی و هیجانی بود مثلاً آخوند زاده پیشنهاد داد برای تجدد باید مانند انگلیسیها از چپ به راست بنویسیم.
این تحلیلگر حوزه رسانه در خصوص جایگاه روشنفکران در ایران گفت: این جایگاه در غرب جا افتاده است و مردم حرف روشنفکر را می شنوند و روشنفکر نیز حد خودش را می داند اما در ایران عده ای انتظار داشتند مردم، مانند فرانسه به حرف روشنفکران گوش دهند و یا مثل فرانسویها روزنامه خوان شوند.
یامین پور افزود: فاجعه این نیست که ما روزنامه نمی خوانیم فاجعه این است که بعضی فکر می کنند در ایران مثل فرانسه روزنامه تعیین کننده است.
وی در این خصوص ادامه داد: در ایران روشنفکران دائماً مقاله می نوشتند، روزنامه چاپ می کردند، شعر می گفتند و فیلم می ساختند اما مردم پای منبرها بودند، در ایران منبر رسانه است و اینکه می گویند سرانه مطالعه در ایران 17 دقیقه است باید منبر را نیز جزء رسانه ها حساب کنند.
این تحلیلگر مسائل ارتباطات خاطرنشان کرد: به همین دلیل در ایران روشنفکران به نوعی پوچی و یاس رسیده اند مانند صادق هدایت که در فحاشی به دین بی نظیر است.
یامین پور با اشاره به جریان روشنفکری در سالهای اخیر گفت: گاهی اوقات که روشنفکران از مدرنیزه شدن مردم ناامید می شوند سعی می کنند صحنهای بسازند و به خیال خود مردم را با زور متمدن کنند، یعنی یا لیبرالیست می شوید یا به زور لیبرالتان می کنیم؛ همان کاری که رضاخان در مورد حجاب کرد.
وی با انتقاد از ترجمه تعابیر روشنفکران غرب در ایران گفت: اگر ترجمه می کنید حرفهای الان را ترجمه کنید، اگر این حرفها را الان در اروپا بزنید همه به شما می خندند.
این تحلیلگر حوزه رسانه در ادامه به تبیین جریان نسل دوم روشنفکری در ایران پرداخت و تاکید کرد: مدل فکری روشنفکران نسل دوم مبتنی بر تجربه پروتستانیسم دینی یا نهضت اصلاح دینی اروپای قرن هفدهم بود، در واقع آنها به دنبال مدرنیزاسیون از طریق یک دین اصلاح شده بودند، دینی که با اقتضائات مدرنیتته هیچ اصطکاک و تعارضی نداشته باشد.
منبع ما : http://www.rajanews.com/detail.asp?id=46069