«هر یک از آیات خداوند شأن نزولی دارد و هریک از سرودههای بندگانش، شأن صعودی». یعنی این که باید دانست هر یک از آیات الهی بر اثر کدام یک از وقایع، از سوی خدا بر انسان صادر شده و بر او نزول یافته است و به طریق اولی، هریک از سرودههای بندگانش نیز بر اثر کدام واقعه صادر شده و از انسان به سوی خدا صعود کرده اند.
با این توضیح اضافه که: «از آنِ خدا فرمودههایی است و از آنِ انسان سرودههایی»
در این باره حتی به نظر می رسد سابقه و «شأن صعود» سرایشِ هرشعر، جزء لاینفک آن شعر باشد، که متأسفانه این نکتهی ظریف در طول تاریخ ادبیات پارسی تا حد زیادی مغفول مانده است. حال آن که اگر هر شعری، چنین شرح حالی را با خود به همراه می داشت، تفسیر آن بر مخاطبان روشن تر مینمود.
در همین راستا به محضر گرامیِ اهالی شعر و ادب ایران زمین معروض می دارد که:
«چه شد که این سروده، سروده شد؟»
یکم
در هنگام سرودنِ مثنوی هفتاد و هفت بیتیِ چفیه (سال1376) بر خود واجب کرده بودم که تک تک ابیات را با نگاهی نسبتاً جامع و مرتبط با رویدادهای واقع شده در محورهای مختلف جبهه های دفاع مقدس بسرایم و حتی المقدور با نزدیک تر شدن به روزهای گذشتهی رزمندگان، حال و هوای ایشان را در حد بضاعت خویش بازسُرایی کنم. در این میان برخی ابیاتِ مثنوی چفیه ، به جهاد و تلاش رزمندگانی اختصاص یافت که مردانه در «هورهای جنوب» جنگیدند و شب های هور را به وجود عزیزِ خود منور کردند.
دوم
حقیر از مدتها پیش، صنعت ادبی خاصی در بابِ نظم ابداع نموده ام که تا به امروز در میان آثار متقدمان و متأخران، مشابه و یا پیشینه ای برای آن نیافته ام. نامِ این صنعت ابداعی را نیز «تکرارِ موزون» گذارده و دیرزمانی است بر آن بوده ام که این صنعت شعری را در نخستین سرایش، نثار مَقدمِ مقدس مولا امیرالمؤمنین علی(ع) نموده و در نعتِ ایشان، مثنوی هفتاد و هفت بیتی دیگری بسرایم.
اساس این صنعت از این قرار است که: «قافیه ی انتهای مصراع ها عیناً در آخرین واژهی ماقبلِ خود موجود است»
به بیان بهتر، در این صنعتِ شعری: «هر یک از قافیه ها ، از انتهای واژه ی ماقبلِ
برای مثال در مصرع زیر که در نَعتِ حضرت امیر (ع) سروده شده، قافیهی «شیر» را از انتهای واژهی شمشیر برگرفته ایم:
«دیده ام در برقِ این شمشیر، شیر»
بهکارگیری این صنعت در سرودنِ اشعار، اگرچه سهل نیست و فرآیندِ سرایش را صعب الوصول خواهد نمود اما ثمرهی نهایی، میوهای است بسیار لذیذ و باب طبع هر ذایقه.
سوم
روز گذشته، هنگامی که خبر کشفِ پیکر مطهر شهید علی هاشمی را شنیدم و متعاقباً اخوی بنده پیشنهاد سرودنِ شعری در وصف این عزیز را دادند، چندین و چند موضوع
لذا سرودن این غزل، متاثر از موارد زیر بود:
- «سابقهی رشادتها و غربت و گمنامی 22 سالهی این شهیدِ مکتبِ علوی»
- ابیاتِ «هوری مسلکِ» موجود در مثنوی چفیه
- مصادف شدنِ این روزها با ایام فاطمیه
- تداعی وجود مبارک امیرالمؤمنین(ع) به سبب ایام فاطمیه و همنامی شهید هاشمی با مولایش
- بهکارگیریِ بی اختیار و ناخواستهی صنعت«تکرارِ موزون» در مطلع این شعر (عاشقانه باز امشب، میزند نیزار: زار)
امید است هدیهی ناچیزِ این کمترین قلمدارِ عرصهی ادب ، مورد قبولِ محضر شریف خانوادهی
اشاره 1: چنانچه محققان و بزرگوارانِ حوزهی شعر و ادب، سابقه ای بر وجود این صنعت در منابع متقدم و ادبیات قدیم یافتند، خواهشمندم با ارسال نظر برای مسئولین محترم وب سایت رجانیوز، حقیر را نیز مطلع فرمایند.
اشاره2
اشاره 3: غزلِ «سردارِ هور» مُوَشَح است و در سرایش آن صنعت توشیح به کار رفته است به این معنا که چنان چه حروف ِ اولِ ابیاتِ آن را برگیرید، نام و نام خانوادگی ایشان به دست خواهد آمد : (ع ل ی ه ا ش م ی)
اشاره 4: به منظور بازخوانی ابیاتی از مثنوی هفتاد و هفت بیتی «چفیه» که موضوعیت «جهاد رزمندگان در هور» را داشته است ابیاتی از آن ذیلا تقدیم و با «زیرخط» متمایز شده است.
این ابیات نیز از همین تریبون محترم، به محضر روح بلند شهید علی هاشمی اهدا می شود.
گفت ای چفیه سپیـدت می کنم/
گفت: رنگت شـد نشان استخوان/
رنگ نور و رنگ نور ونـور باش/
........
چفیه یعنی ترس، ترس از ترسِ عشق/
حــرف اول...اول چـزابــه ها/
حرف چمران در سماع و هلهله/
دومـیـن از فــاطـمه دارد نـشـان/
حــرف دوم قـصـه فهمیــده ها/
حرف سـوم سومیـن حرف ولـی/
حرف سوم، سومین حرف شهید/
حرف آخر... آخـر آه اســت... آه/
حــرف آخـر... اول هور اسـت و هــو/
* * * * *
«سردارِ هور»
ع عـاشـقانـــه بـاز امـشـب ، می زنــد نیـزار: زار/
ل
ی یادگار« خیبر» است و« نصرتِ» « بدر» است و
ه هرچه می خواهی بــگو ای هور! با « سـردارِ هور»/
ا از تـمـام نـای هـایـت ، نـام او را خــوانـده ای/
ش شادیـت ای هـور! امشب می رسد دیگر به سـر/
م مـوج غم، افتـاده انـدر سینه ی هــورالعظیـم/
ی «یار بـازآمد
عباس موزونی- 20/02/1389
سلام خدا بر شهیدان راه حق
منبع ما : http://rajanews.com/detail.asp?id=50156